Lekarze weterynarii radzą.
Zanim wprowadzimy państwa w zagadnienie otyłości u zwierząt, konkretnie w tym przypadku u kotów, chcielibyśmy poruszyć problem relacji i terminologii pomiędzy właścicielami naszych pacjentów, a lekarzami weterynarii.
W społeczeństwie naszym egzystuje w przeważającej części w stosunku do lekarza weterynarii termin weterynarz.
Większość lekarzy odbiera ten termin jako formę pejoratywną. W ostatnich kilkudziesięciu latach zawód lekarza weterynarii bardzo się rozwinął. Określamy dzisiaj weterynarię mianem medycyny weterynaryjnej. Dzisiejszy lekarz weterynarii niewiele ma wspólnego z np. weterynarzem z przed 30 lat. Wpłynęło na taki stan rzeczy m.in. wprowadzenie specjalizacji w zawodzie lekarza weterynarii, podobnie jak w medycynie ludzkiej. Mamy tu np. specjalizację ze względu na gatunki zwierząt – np. lekarz weterynarii specjalista chorób psów i kotów, specjalista chorób przeżuwaczy, specjalista chorób koni. Są również specjalizacje dotyczące dyscypliny klinicznej np. chirurgia weterynaryjna, radiologia weterynaryjna. Ponieważ zawód rozwija się bardzo szybko to w ramach takiej specjalizacji jak chirurgia weterynaryjna, zaczynają się rozwijać wąskie specjalizacje takie jak anasteziologia weterynaryjna, stomatologia weterynaryjna, okulistyka weterynaryjna, ortopedia weterynaryjna, rehabilitacja zwierząt.
A w specjalizacji choroby psów i kotów mamy lekarzy weterynarii specjalizujących się w dermatologii weterynaryjnej , kardiologii weterynaryjnej, oftalmologii weterynaryjnej, położnictwie weterynaryjnym, dietetyce weterynaryjnej / o czym będzie mowa dalej w tym artykule /, behawioryzmie, neurologii weterynaryjnej.
Ten rozwój dyscypliny wiedzy jaką jest weterynaria bądź medycyna weterynaryjna przebiegający tak wielopłaszczyznowo, prowadzi również do powstawania wielu rodzajów praktyk weterynaryjnych. Nazwy, które państwo spotykają w ogłoszeniach, bądź w sieci wynikają z ustawy o zakładach leczniczych dla zwierząt i niosą konkretna informacje dla właściciela zwierzęcia . I tak mamy tutaj w zależności od tego jakim dysponują one zapleczem diagnostycznym i potencjałem merytorycznym, następujące rodzaje praktyk weterynaryjnych: KLINIKA WETERYNARYJNA , LECZNICA WETERYNARYJNA , PRZYCHODNIA WETERYNARYJNA, GABINET WETERYNARYJNY.
Po tym krótkim wprowadzeniu mającym na celu ułatwić państwu poszukiwanie właściwej pomocy weterynaryjnej, możemy przejść do zasadniczej treści naszej informacji na temat otyłości u kotów.
Jesteśmy coraz bardziej świadomi wielu problemów zdrowotnych, które są powodowane przez otyłość. Dotyczy to oczywiście zdrowia nas wszystkich, ludzi i zwierząt. Tu powiemy o problemie otyłości u kotów.
Czy jest to problem – zdecydowanie tak bo OTYŁOŚĆ TO CHOROBA.
Koty stają się coraz bardziej popularnym zwierzęciem domowym, bardziej przystosowanym do naszego braku czasu. Mogą dłużej przebywać same w domu -wtedy zwykle przesypiają długie godziny naszej nieobecności w domu, nie trzeba wychodzić z nimi na spacer.
W naturze kot tak nie spędza czasu, bez ruchu, śpiąc na kanapie. Konsekwencją tego trybu życia jest kot otyły.
Badania informują , że ponad 40% kotów domowych ma nadwagę, z czego 5% to koty otyłe.
a kot otyły, znudzony, śpiący godzinami w jednej pozycji, to KOT NIESZCZĘŚLIWY.
Jak rozpoznajemy otyłość u kota?
Nie wystarczy tylko kota zważyć. Duży szczupły kot może ważyć tyle samo ile dużo mniejszy kot z nadwagą. Koty różnią się budową, wysokością, masą mięśniową, budową szkieletu.
Podstawowym kryterium oceny kondycji kota jest informacja na temat ilości tkanki tłuszczowej.
Oceniamy to poprzez oglądanie i omacywanie kota.
Oglądaniem możemy stwierdzić czy widoczny jest pod skóra zarys kości, czy brzuch jest podkasany, czy widoczna jest granica szerszej klatki piersiowej w stosunku do węższej jamy brzusznej- patrząc na kota z góry i z boku. Oglądanie kotów długowłosych daje mniej informacji.Dlatego niezbędne jest omacanie kota. Sprawdzamy czy macalne są żebra, czy wyczuwalne są kręgi i talerze kości biodrowych, czy wyczuwalny jest tłuszcz brzuszny.
Ocena nadwagi mieści się w 5 stopniowej skali.
1/5 kot bardzo szczupły – widoczny zarys żeber, kręgów piersiowych, lędźwiowych,, talerzy biodrowych, bardzo podkasany brzuch, kości wystają ponad powierzchnie mięśni. Patrząc z góry na kota, odcinek klatki piersiowej i jamy brzusznej jest takiej samej szerokości.
2/5 kot szczupły – widoczny zarys kości, ale nie wystają one ponad powierzchnię mieśni , brzuch mniej podkasany, sylwetka oglądana od góry taka sama jak w ptk 1/5
3/5 TO OPTYMALNA MASA CIAŁA – kości są niewidoczne, ale żebra wyczuwalne i można je łatwo policzyć, brzuch podkasany, sylwetka oglądana od góry – równa szerokość odcinka klatki piersiowej i odcinka jamy brzusznej.
4/5 NADWAGA – patrząc na kota z boku – dolny zarys brzucha jest na tym samym poziomie lub niższym co dolny zarys klatki piersiowej, żebra trudno wyczuwalne, nie można ich policzyć, patrząc od góry – szerszy odcinek brzucha niż klatki piersiowej.
5/5 OTYŁOŚĆ – żebra niewyczuwalne, patrząc od góry – brzuch szerszy niż klatka piersiowa, patrząc z boku zarys brzucha głębszy- kot jakby miał krótsze kończyny- to spowodowane jest dużą ilością tłuszczu brzusznego.
NADWAGA u kota – waga ciała jest większa o 15-20% w stosunku do wagi idealnej.
OTYŁOŚĆ u kota waga ciała jest większa 0 30-40% w stosunku do wagi idealnej.
Pamiętajmy jednak, że idealna waga kota określana jest poprzez wskaźniki gromadzone przy oglądaniu , omacywaniu i ważeniu zwierzęcia.
Otyłość u kota tak jak u człowieka powstaje gdy ilość pobieranej energii przewyższa ilość wydatkowanej. Nadmiar jej gromadzony jest w postaci tłuszczu.
PRZYCZYNY OTYŁOŚCI U KOTA TO:
DIETA – kot to bezwzględny mięsożerca, gdy jego dieta zawiera zbyt dużą ilość węglowodanów, kot nie wykorzystuje ich jako źródła energii i przekształca je w tłuszcz.
Gdy kot ma swobodny dostęp do nieograniczonej ilości karmy przez większość doby, zaczyna spożywać jej zbyt dużo i zaczyna tyć.
RASA – koty krótkowłose w typie europejskim są bardziej narażona na tycie niż inne rasy.
WIEK – koty dorosłe miedzy 5 a 10 rokiem życia są bardziej narażone na nadwagę i otyłość z powodu spadku aktywności.
PŁEĆ – samce są bardziej otyłe niż samice.
STERYLIZACJA / KASTRACJA – zmiany hormonalne powodują, że wzrasta spożycie karmy, dochodzi do zmian w mechanizmie kontrolowania apetytu , spada aktywność.
ŚRODOWISKO W KTÓRYM ŻYJĄ I OSOBOWOŚĆ KOTA – koty nerwowe lub w depresji, silnie związane z właścicielem / który jest poza domem przez wiele godzin / , znajdują często jedyne źródło przyjemności w jedzeniu. Koty nie wychodzące na zewnątrz mają zdecydowanie mniej ruchu, z wiekiem spędzają czas głównie leżąc na kanapie.
CHOROBY – które najczęściej pojawiają się po 10 roku życia np. zmiany zwyrodnieniowe stawów sprzyjają mniejszemu ruchowi.
LEKI – np. kortykosterydy , leki antykoncepcyjne – ich zażywanie przez kota sprzyja tyciu.
NAJCZĘŚCIEJ SPOTYKANE ZAGROŻENIA ZDROWIA KOTA SPOWODOWANE PRZEZ OTYŁOŚĆ:
– przeciążenie stawów i na tym tle ich zmiany zwyrodnieniowo-zapalne.
– cukrzyca – aŻ 90 % otyłych kotów ma cukrzycę. Tłuszcz nagromadzony w organizmie jest przyczyną zaburzeń regulacji poziomu glukozy we krwi.
– choroby dróg moczowych – zapalenie pęcherza moczowego , kamica – koty otyłe mniej się ruszają, rzadziej chodzą do kuwety, wtedy mocz dłużej zalega w pęcherzu w ciągu doby.
– choroby skóry – wynikają głównie z utrudnionej pielęgnacji sierści przez otyłe koty.
– choroby układu krążenia i oddechowego – związane z nadciśnieniem, które pojawia się przy otyłości.
– choroby jelita grubego – skłonność do zatwardzenia , jako konsekwencja zmniejszonej aktywności ruchowej.
– nerwowość i zwiększona podatność na stres – kot z nadwagą nie jest w stanie odpowiednio szybko zmienić położenia- schować się, ukryć, w razie zagrożenia.
JAK POZBYĆ SIĘ NADWAGI I OTYŁOŚCI U KOTA
Kot otyły powinien być poddany badaniu klinicznemu i potrzebnym odpowiednim badaniom dodatkowym – np. badaniu krwi i moczu, celem których jest rzetelna ocena jego aktualnego stanu zdrowia.
Należy kotu wprowadzić odpowiednią dietę, która pomoże w utracie zbędnych kilogramów, a jednocześnie kot nie będzie głodny.
Instrukcje dotyczące diety i sposobu jej podawania, przedstawia właścicielowi kota lekarz weterynarii i dostosuje je do indywidualnej sytuacji danego zwierzęcia.
Aktywność fizyczna to drugi element w terapii odchudzającej i najważniejszy czynnik zapewniający utrzymanie masy mięśniowej na odpowiednim poziomie.
Rzadko występuje otyłość u kota, który ma swobodny dostęp do wychodzenia na zewnątrz. Na dworzu jest aktywny ruchowo i mentalnie, aby skradać się , polować, obserwować, znaczyć swoje terytorium , badać środowisko i ukrywać się. Kot jest szczęśliwy, gdy może przejawiać takie zachowania. Kot nieszczęśliwy leży zwinięty w kłębek na kanapie i przesypia większość doby.
Jeśli kot nie ma możliwości wychodzenia swobodnego na zewnątrz, należy zapewnić mu dodatkowy ruch szczególnie podczas terapii odchudzającej. Kot może być wyprowadzany na smyczy na dwór – szczególnie polecany jest czas późny wieczorny, oraz dodatkowa porcja ćwiczeń w domu.
Ćwiczenia te powinny zaspakajać u kota instynkt polowania. Organizujmy kotu kilka sesji zabawy po 4-5 minut w ciągu dnia. Z czasem te okresy mogą być dłuższe. Dobry sposób to ukrywanie kawałków karmy w różnych miejscach, w specjalnych zabawkach, to pobudza kota do poszukiwania pożywienia. Zabawa zmuszająca do ruchu to polowanie na myszki, piłeczki, piórka, światełko laserowego wskaźnika itd . Pamiętajmy, aby w końcu kot miał możliwość schwytania obiektu polowania, bo taki jest cel tej zabawy. Bardzo polecane są również drapaki poziome i pionowe , kryjówki, tunele itp akcesoria.
JAK ZAPOBIEGAĆ OTYŁOŚCI U KOTÓW
Lepiej likwidować zbędne kilogramy i złe nawyki żywienia na poziomie nadwagi i nie dopuszczać do otyłości.
Dobrym sposobem jest dzielenie karmy mokrej – jej porcji dobowej na jak najwięcej małych porcji, podawanych często w ciągu dnia i pozostawienie swobodnego dostępu do określonej dobowej porcji karmy suchej. Nie należy dokarmiać kota dodatkowo i to musi dotyczyć wszystkich członków rodziny. Gdy kot dodatkowo upomina się o jedzenia zaproponujmy mu wspólna zabawę, która zawsze poprawia relacje właściciel – kot, a nie ulegajmy, ponieważ wtedy kot bardzo szybko nauczy się ” żebrać „.
Kastracja i sterylizacja jest pierwszym momentem ryzyka w rozwoju otyłości. Dieta musi być dostosowana do zmienionej fizjologii organizmu kota. W przeciwnym razie po około pół roku właściciel zauważy u zwierzęcia nadwagę. Gdy nie będzie reagował, po kolejnych 6 miesiącach kot będzie otyły. Dlatego zalecane jest ważenie kota kastrowanego przez 6 miesięcy po zabiegu co 2-3 tygodnie, aby zorientować się, czy dana dieta jest odpowiednia dla danego kota. Masa ciała kota dorosłego powinna być stała. Konieczna jest konsultacja u lekarza weterynarii gdy masa ciała kota zmienia się
– o 5% w ciągu miesiąca
– o 10 % w ciągu 6 miesięcy
Zachęcamy państwa do walki z nadwagą u zwierząt. Niech żyją dłużej !
